چه دانم های بسیاری ست لیکن من نمی دانم

کارگردان: استيو کاگان. فيلمنامه: استيو کاگان بر اساس کتابي از رابرت بير. موسيقي: الکساندر دسپليت بازيگران: جورج کلوني[باب بارنز]، کريستوفر پلامر[دين وايتينگ]، جفري رايت[بنت هاليدي]، مت ديمن[برايان وودمن]. ١٢٦ دقيقه. محصول ٢٠٠٥ آمريکا

نامزد اسکار بهترين فيلمنامه و برنده اسکار بهترين بازيگر نقش مکمل/جورج کلوني، برنده بهترين گروه بازيگري از انجمن منتقدان فيلم بوستون، برنده جايزه بهترين بازيگر مرد نقش مکمل/جورج کلوني و نامزد بهترين موسيقي از مراسم گولدن گلوب. نامزد جايزه بافتا براي بهترين بازيگر مرد نقش مکمل/جورج کلوني

چراغها خاموش می شود و آرم کمپانی برادران وارنر بر پرده ظاهر می شود. صدای اذان همراه با این تصویر آنقدر غیر منتظره و نامأنوس جلوه می کند که فکر می کنی صدا از جای دیگریست. سیریانا پیش از آغاز، تماشاگر را به دیدن فیلمی متفاوت دعوت می کند. جدا از اصطلاحات دهان پرکن فیلم سیاسی یا تریلر ژئوپلتیک، سیریانا فیلم تضاد، سردرگمی و انصاف است. تضاد بین فرهنگ ها، دیدگاه ها و منافع؛ سردرگمی جامعه مدرن که بیش از هر چیز زائیده زیاده خواهیست و انصافی که در پراگماتیسم صنعتی امروز در حکم کیمیاست. سیریانا فیلم نمی دانم هاست. رازی در بین نیست –حداقل برای بیننده ای که خطوط اصلی داستان را دنبال می کند- اما آنچه باعث تشدید این نمی دانم هاست پیچیدگی و نحوه وقوع حوادث است. ساختار غیرخطی فیلمنامه، خطوط چندگانه داستانی، تعدد لوکیشن ها و دیالکتیک غالب بر شیوه روایی اثرهمه تمهیداتی هستند در جهت انتقال این پیچیدگی و تأکید بر سردرگمی ناشی از آن. فیلم انتقادیست صریح به سیاست های ایالات متحده در خاورمیانه و بیان روشنی از تضاد موجود بین سیاست های سلطه جویانه حاکم بر ذهن و شعارهای رسانه ای جاری بر زبان سیاستمداران ینگه دنیا.

فیلم تلاش می کند با روشنگری بخشی از روابط پشت پرده حاکم برمناقشات خاورمیانه از یکسو و بیان روایتگر واگر به بیراهه نرویم همدلانه با مردم و حوادث جاری این منطقه از سوی دیگر، تصویری نزدیک به واقعیت از آنچه امروز بر روابط غرب و خاورمیانه می گذرد ارائه کند. پاسخ به این سوأل که آیا فیلم در تحقق این امر موفق بوده یا خیر از دید من مثبت است؛ اما نه در نمای نزدیک و از جهت بیان دقیق جزئیات که غلط های املائی در سیریانا کم نیست، بلکه در نمای باز و بدلیل خلق هزاران "نمی دانم" ارزشمند و دردسرساز که موجب یادآوری انصاف در دیدن، شنیدن و باور کردن خواهد شد. سیریانا فیلمی ست خوش ساخت و فکر شده اما نمی توان آن را یک شاهکار سینمایی نامید. فیلم هایی از این دست را باید دید و دوباره باید دید نه لزوماً به لحاظ ارزش سینمایی بلکه به جهت مرور پیچیدگی حاکم بر روابط دنیای امروز و مزه مزه کردن نوستالژی انصاف